Gut hastalığında kaplıca tedavisi, genetik yatkınlık ve beslenme alışkanlıkları gibi nedenlerle ortaya çıkan bu rahatsızlıkta sıkça başvurulan destekleyici yöntemlerden biridir. Gut, bazı kişilerde yanlış beslenmeyle tetiklense de temel sebeplerinden biri genetik faktörlerdir. Hastalığın kalıtımsal yapısı sebebiyle kısa sürede tamamen iyileşme beklemek doğru değildir.
Gut hastalığına karşı kalıcı bir önlem almak isteyenler, uzmanların tavsiyesine uygun beslenme düzenine uymalıdır. Fakat kaplıca tedavisini hiç denememiş olanlar, bu yöntemi mutlaka deneyerek eklem ağrılarında ve iltihapta sağladığı rahatlamayı görebilirler.
Günümüzde çoğu kronik hastalıkta olduğu gibi, gut hastalığında da stres ve ağır yaşam koşulları etkili olabilmektedir. Düzenli olarak uygulanacak iki haftalık bir kaplıca kür tedavisi, fiziksel ve ruhsal açıdan hastalara iyi gelebilmektedir.
Gut Hastalığı Nedir?
Gut hastalığı, halk arasında damla hastalığı olarak da bilinmektedir. Tıbbi olarak hiperürisemi adı verilen gut hastalığı, kanda ürik asit seviyesinin yükselmesi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Kandaki fazla ürik asit zamanla kristalleşerek eklemlerde, tendonlarda ve çevre dokularda birikmektedir. Bu kristaller, şiddetli iltihaplanmalara ve ağrılara sebep olmaktadır.
Gut hastalığının ortaya çıkmasında en önemli faktörlerden biri beslenme alışkanlıklarıdır. Aşırı kırmızı et, deniz ürünleri ve fermente içecek tüketimi ürik asit seviyesini yükseltmektedir. Tarihte, bu tür besinlere yalnızca soylular ulaşabildiği için gut, “kralların hastalığı” olarak da bilinmektedir.
Gut Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Gut hastalığı genellikle ani başlayan eklem ağrısıyla kendini göstermektedir. En tipik başlangıç noktası ayak başparmağı eklemidir. Fakat sadece burayla sınırlı kalmaz. Ayak bileği, diz, el, dirsek ve diğer parmak eklemlerinde de görülebilmektedir. Hastalık çoğu zaman gece saatlerinde, vücut ısısının düşmesiyle birlikte atağa geçmektedir. Birkaç saat içinde ağrı şiddetlenir ve hastanın hareket etmesini engelleyecek boyuta ulaşabilir. Gut hastalığının bilinen belirtileri şunlardır:
- Çoğunlukla gece olmak üzere ani başlayan şiddetli eklem ağrısı
- Eklemde kızarıklık, şişlik ve ısı artışı
- Hafif ateş ve iştahsızlık
- Hafif temasta bile hissedilen eklem hassasiyeti
- Tedavi edilmezse zamanla eklem deformasyonu ve kalıcı hasar
Bu hastalıkta ilk belirtiler ortaya çıktığında bir uzmana başvurmak, hastalığın ilerlemesini durdurmada kritik öneme sahiptir.
Gut Hastalığında Kaplıca Tedavisi Nasıl Fayda Sağlar?
Gut hastalığında kaplıca tedavisi, özellikle krizler arası dönemde uygulandığında eklem sağlığını destekleyici önemli faydalar sağlayabilmektedir. Termal mineralli sular, içeriklerindeki bikarbonat, sodyum, magnezyum, kalsiyum, sülfat ve nitrat gibi mineraller sayesinde vücudun ürik asit dengesini düzenlemeye yardımcı olmaktadır. Aynı zamanda eklem fonksiyonlarını koruma konusunda destek sağlamaktadır. Gut hastalığında kaplıca tedavisi şu faydaları sunmaktadır:
- Ürik asit seviyesini dengeleme
- Böbrek fonksiyonlarını düzenleme
- Eklem sıvısının kalitesini artırma
- İltihap giderici etki
- Kemik ve kas dokusunu güçlendirme
Bahsedilen bu etkiler, kaplıca tedavisini gut hastalığında rahatlama ve yaşam kalitesini artırma konusunda önemli bir destek yöntemidir. Fakat tedavinin en iyi sonucu verebilmesi için, mutlaka doktor önerisi ve düzenli kontrol eşliğinde uygulanması gerekmektedir.
Gut Hastalığında Kaplıca Tedavisi Uygulama Şekilleri
Kaplıca kürleri içme suyu tedavisi ve banyo uygulamaları şeklinde yapılabilmektedir. İçme kürü, özellikle metabolizma ve böbrek sağlığı üzerinde etkilidir. Banyo kürü ise eklem çevresindeki dolaşımı artırarak iltihabın azalmasına yardımcı olmaktadır. Fakat yukarıda da bahsettiğimiz gibi kaplıca tedavisi mutlaka doktor önerisiyle uygulanması gerekmektedir.
Kaplıca Sularının İçeriği ve Gut Üzerindeki Etkileri
Gut hastalığında kaplıca tedavisi uygulanırken, tedavinin etkili olmasında kullanılan termal suların mineral içeriği oldukça önemlidir. Özellikle sülfatlı ve sodyum bikarbonatlı sular, hem metabolizma hem de eklem sağlığı açısından önemli faydalar sunmaktadır.
- Sülfatlı mineralli sular, kanı ürik asitten arındırmada etkilidir. Aynı zamanda safra kesesi tembelliğinde etkilidir ve pankreas fonksiyonlarını desteklemektedir.
- Sodyum bikarbonatlı sular, insülinin etkisini güçlendirmektedir. Aynı zamanda karbonhidrat metabolizmasını iyileştirir ve idrarla ürik asit atılımını artırmaktadır. Bu sayede gut ataklarının daha seyrek yaşanmasına yardımcı olur.
- Bikarbonat, magnezyum, kalsiyum, nitrat gibi mineraller ise vücuttaki şeker ve yağ fazlalığının giderilmesine katkıda bulunmaktadır. Bununla birlikte böbrek taşlarının büyümesinin önlenmesine ve genel mineral dengesinin korunmasına destek olmaktadır.
- Radyoaktif özellikteki termal sular ise, eklem ağrılarının hafiflemesine yardımcı olabilmektedir.
Bu minerallerin sinerjik etkisi sayesinde, kaplıca suları ürik asit seviyesinin dengelenmesinde ve eklem dokularının güçlenmesinde destekleyicidir. Fakat tedavi, hastalığın kriz döneminde değil, ataklar arasında uygulanmalıdır.
Gut Hastalığında Kaplıca Tedavisi Dikkat Edilmesi Gerekenler
Gut hastalığında kaplıca tedavisi, doğru zamanda ve doğru şekilde uygulandığında faydalıdır. Ancak her durumda güvenle kullanılabilecek bir yöntem değildir. Öncelikle tedavi kriz döneminde değil, ataklar arasında uygulanmalıdır. Çünkü akut atak sırasında eklemdeki iltihaplanma çok yüksek seviyededir. Dolayısıyla sıcak uygulamalar bu durumu kötüleştirebilir.
Kaplıca tedavisine başlamadan önce mutlaka doktor kontrolü yapılmalı ve hastanın genel sağlık durumu değerlendirilmelidir. Özellikle kalp-damar hastalıkları, yüksek tansiyon veya böbrek yetmezliği olan kişilerde, yüksek mineral içerikli suların etkileri dikkatle izlenmelidir.
Gutla birlikte böbrek taşı problemi yaşayan hastalarda sodalı sular idrar yollarını temizlemeye yardımcı olabilir. Fakat her mineralli suyun içeriği farklıdır. Bu nedenle hangi suyun içileceği veya banyo olarak kullanılacağı konusunda uzman tavsiyesi alınmalıdır.
Tedavi süresince hastaların bol su içmesi, kırmızı et, deniz ürünleri ve sakatat gibi besinlerden uzak durması ve alkol tüketimini kısıtlaması kaplıca uygulamalarının başarısını artıracaktır.
Türkiye’de Gut Hastalığına İyi Gelen Kaplıcalar
Gut hastalığı tedavi sürecinde ilaç ve beslenme düzenlemelerinin yanı sıra, kaplıca ve termal sulardan da faydalanmak mümkündür. Türkiye, sahip olduğu zengin termal su kaynaklarıyla gut hastaları için doğal bir iyileşme ortamı sunmaktadır. Gut hastalarına uygun kaplıcalar şu şekildedir:
Afyon Gazlıgöl Kaplıcaları (Afyonkarahisar)
Afyon Gazlıgöl Kaplıcaları, yüksek bikarbonat ve magnezyum içeriğiyle metabolizmayı desteklemektedir. Aynı zamanda eklem sertliğini azaltır. Su sıcaklığı ise ortalama 40-45°C’dir.
Kızılcahamam Kaplıcaları (Ankara)
Kızılcahamam Kaplıcaları, orta dereceli mineralli, düşük sodyumlu termal suya sahiptir. Bu kaplıcalar gut hastalarının eklem ağrılarını hafifletmede tercih edilebilmektedir.
Balçova Agamemnon Kaplıcaları (İzmir)
Balçova Agamemnon Kaplıcaları, kükürtlü ve bikarbonatlı sularıyla iltihaplanma karşıtı etki göstermektedir. Aynı zamanda fizik tedavi merkezleriyle desteklenmiş kapsamlı bir tesis imkânı sunmaktadır.
Yalova Termal Kaplıcaları (Yalova)
Yalova Termal Kaplıcaları, kalsiyum ve magnezyum açısından zengin, kükürtlü termal sularıyla gut ve romatizmal hastalıklarda rahatlama sağlamaktadır.
Sındırgı Hisaralan Kaplıcaları (Balıkesir)
Sındırgı Hisaralan Kaplıcaları, hafif radyoaktif özellikte ve bikarbonat bakımından zengin sularıyla eklem rahatsızlıklarında kan dolaşımını artırmaktadır. Aynı zamanda bu hastalığın sebep olduğu ağrıların azalmasına yardımcı olmaktadır.
Gut hastaları için kaplıcalar, tedaviyi tek başına sağlayan bir yöntem olmasa da destekleyici ve rahatlatıcı bir seçenek sunmaktadır. Doğru kaplıca seçimi, doktor tavsiyesiyle yapıldığında eklem ağrılarının azalmasına, iltihabın hafiflemesine ve yaşam kalitesinin artmasına katkı sağlayabilmektedir.